

Teorie rozwoju człowieka
Tytuł oryginału: "Theories of human development, ".
Nauka patrzenia na zjawiska rozwojowe z perspektywy różnych teorii, czyli wyjaśnień, których prawdziwość sprawdzono w badaniach naukowych, to przygoda i wyzwanie. Podręcznik "Teorie rozwoju człowieka" uczy otwartości umysłu, refleksji, umiejętności zdystansowania się wobec prostych i szybkich wyjaśnień, poszukiwania rzetelnych źródeł wiedzy i dostrzegania rozwiązań praktycznych problemów dzięki
świadomemu analizowaniu złożonych ludzkich zachowań. W trzech częściach książki autorzy kompleksowo omawiają: Teorie, które akcentują rolę czynników biologicznych w rozwoju człowieka (teorie: ewolucyjna, psychoanalityczna i poznawcza). Teorie, które podkreślają rolę czynników środowiskowych w rozwoju człowieka (teorie: uczenia się, ról społecznych, rozwoju w biegu życia oraz sprawiedliwości społecznej). Teorie podkreślające interakcję między jednostką a środowiskiem (teorie: psychospołeczna, kulturowo-historyczna, bioekologiczna oraz teoria systemów dynamicznych). Barara i Philip Newmanowie nie tylko przedstawiają teorie rozwoju, lecz także porównują je ze sobą, pokazują kontekst historyczny i kulturowy, w którym powstały i nadal powstają, wskazują ich zalety i wady, pytają, jak wykorzystać wiedzę naukową w praktyce i jak zgodnie z każdą z koncepcji interpretować studia przypadków. Nie budują w czytelniku przekonania, że nauka jest "wiedzą oświeconą", przeciwnie - pozwalają dostrzec jej kumulatywny charakter i metodologiczny rygor, który nakazuje sprawdzać prawdziwość tez różnych teorii i otwierać się na nowe odkrycia. Głównym celem tej książki jest wspieranie krytycznego myślenia i aktywnego podejścia do uczenia się.
Zobacz pełny opis| Odpowiedzialność: | Barbara M. Newman, Philip R. Newman ; redakcja naukowa polskiego wydania Marta Białecka ; przekład Marta Białecka, Marta Szpak, Magdalena Szmytke. |
| Hasła: | Developmental psychology Teoria Podręcznik |
| Adres wydawniczy: | Warszawa : PWN, 2024. |
| Wydanie: | Wydanie I. |
| Opis fizyczny: | XXIII, [1], 525, [2] strony : fotografie, ilustracje, wykresy ; 29 cm. |
| Uwagi: | Przyjęta nazwa redaktorki i tłumaczki: Marta Białecka-Pikul. Bibliografie przy rozdziałach. Indeks. |
| Forma gatunek: | Książki. Publikacje dydaktyczne. Publikacje naukowe. |
| Dziedzina: | Psychologia |
| Powstanie dzieła: | 2024 r. |
| Twórcy: | Białecka-Pikul, Marta. Redakcja Newman, Barbara M. (1944- ) Autor Newman, Philip R. (1942- ) Autor Szmytke, Magdalena. Tłumaczenie Szpak, Marta. Tłumaczenie Tłumaczenie |
| Odbiorcy: | Szkoły wyższe. |
| Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- Przedmowa
- Przedmowa do wydania polskiego
- 1. Wprowadzenie
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Co to jest rozwój?
- Co to jest teoria?
- Składniki teorii
- Wymagania stawiane każdej dobrej teorii
- Czego oczekujemy od teorii rozwoju?
- Co zrobić, aby zrozumieć rozwój człowieka? Wyzwania psychologii rozwoju człowieka w biegu życia
- Dlaczego jest tyle teorii? Którą z nich powinienem wybrać?
- Struktura podręcznika
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Bibliografia
- Część I. Teorie akcentujące rolę czynników biologicznych w rozwoju
- 2. Teoria ewolucyjna
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Kluczowe pojęcia
- Dobór naturalny
- Adaptacja
- Ewolucja i gatunek ludzki
- Darwinizm społeczny
- Nowe kierunki poszukiwań naukowych
- Etologia
- Psychologia ewolucyjna
- Przykład badawczy: przywiązanie
- Rozwój przywiązania
- Kształtowanie się przywiązania wobec matki, ojca i innych osób
- Wzory przywiązania
- Wpływ przywiązania w dzieciństwie na późniejszy rozwój
- Implikacje badań nad przywiązaniem dla interwencji i praktyki
- Zastosowanie: problem pasażera na gapę
- Jakie strategie pozwalają współpracującym jednostkom rozwijać się, pomimo obecności pasażerów na gapę?
- Implikacje problemu pasażera na gapę dla edukacji i środowiska pracy
- W jaki sposób teoria ewolucji odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju człowieka?
- Krytyka teorii ewolucji
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- 3. Teoria psychoanalityczna
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Kluczowe pojęcia
- Obszary świadomości
- Popędy
- Wszystkie zachowania są motywowane
- Trzy struktury osobowości
- Fazy rozwoju psychoseksualnego
- Mechanizmy obronne
- Identyfikacja i przeniesienie
- Nowe kierunki
- Psychologia ego
- Teoria relacji z obiektem
- Przykład badawczy: dowody na rzecz skuteczności terapii psychodynamicznej
- Kluczowe cechy terapii psychodynamicznej
- Dowody skuteczności terapii psychodynamicznej
- Sugestie dla przyszłych badań
- Zastosowanie: teoria psychoanalityczna a rodzicielstwo
- W jaki sposób teoria psychoanalityczna odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju człowieka?
- Krytyka teorii psychoanalitycznej
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- 4. Teoria poznawcza
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Kluczowe pojęcia
- Schematy
- Organizacja
- Adaptacja
- Stadia rozwoju
- Egocentryzm
- Innowacyjne metody badawcze
- Nowe kierunki
- Rozumowanie moralne
- Poznanie społeczne
- Przetwarzanie informacji
- Teoria centralnych struktur pojęciowych
- Teoria rozumowania postformalnego
- Przykład badawczy: metapoznanie
- Zastosowanie: nauczanie wiedzy matematyczno-logicznej
- W jaki sposób teoria poznawczo-rozwojowa odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju człowieka?
- Krytyka teorii poznawczej
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bilbliografia
- Część II. Teorie, które podkreślają rolę czynników środowiskowych w rozwoju człowieka
- BIBLIOGRAFIA
- 5. Teorie uczenia się
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Podstawowe pojęcia czterech teorii uczenia się
- Warunkowanie klasyczne
- Warunkowanie sprawcze
- Społeczne uczenie się
- Modelowanie
- Poznawczy behawioryzm, czyli koncepcja poznawczo-behawioralna
- Nowe kierunki badań
- Teoria społeczno-poznawcza
- Teoria uczenia się przez doświadczenie
- Przykład badania: wyuczona bezradność i wyuczona zaradność
- Praktyczne zastosowanie wiedzy wynikającej z teorii: terapia poznawczo-behawioralna
- Jak teorie uczenia się odpowiadają na podstawowe pytania, na które każda teoria rozwoju człowieka powinna odpowiadać?
- Krytyka teorii uczenia się
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- 6. Teoria ról społecznych
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Kluczowe pojęcia
- Definicja roli społecznej
- Wymiary odgrywania roli
- Wzajemne role
- Oczekiwania i normy dotyczące roli
- Wpływ wielu ról na rozwój
- Stresory związane z zarządzaniem wieloma rolami
- Znaczenie zmian ról społecznych dla rozwoju
- Nowe kierunki: rozwój ról płciowych
- Oczekiwania dotyczące ról płciowych
- Rozwój schematu roli płciowej
- Preferencje płci
- Preferencje i oczekiwania kulturowe
- Przewartościowanie wcześniejszych standardów ról płciowych i uczenie się nowych w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości
- Zmiana standardów ról płciowych
- Nonkonformizm płciowy
- Przykład badawczy: równowaga między życiem zawodowym a prywatnym i role płciowe
- Typologia par, w których pracują dwie osoby
- Korzyści płynące z pełnienia wielu ról
- Wyzwania związane z pełnieniem wielu ról
- Zastosowanie: wspieranie rodzin i młodzieży uchodźczej
- W jaki sposób teoria ról społecznych odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju człowieka?
- Krytyka teorii ról społecznych
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- 7. Teoria rozwoju w biegu życia
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Kluczowe pojęcia
- Trajektorie i momenty przejściowe
- Czas i miejsce historyczne
- Sprawczość
- Przebieg życia w czasie
- Mechanizmy łączące zmiany historyczne i przebieg indywidualnego rozwoju
- Nowe kierunki
- Rola współzależnych trajektorii życia
- Akumulacja korzyści i trudności
- Punkty zwrotne
- Wpływ polityki społecznej na jednostki i kohorty
- Przykład badania w nurcie psychologii rozwoju w biegu życia: praca z domu podczas pandemii COVID-19
- Jakie są charakterystyki osób, które mogą lub nie mogą pracować z domu?
- Jak bardzo zadowoleni są pracownicy ze swojego środowiska pracy z domu?
- Jak praca z domu wypłynęła na samopoczucie fizyczne i psychiczne?
- Jak praca z domu wpłynęła na interakcje ze współpracownikami?
- Czego pracownicy i pracodawcy oczekują w przyszłości od pracy z domu po opanowaniu pandemii?
- Zastosowanie: teoria biegu życia i trajektorie zachowań przestępczych
- W jaki sposób teoria biegu życia odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju człowieka?
- Krytyka teorii biegu życia
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- 8. Teoria sprawiedliwości społecznej
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Luigi Taparelli
- Jane Addams
- Praca socjalna
- Frances Perkins
- Powszechna deklaracja praw człowieka Narodów Zjednoczonych
- Martin Luther King, jr.
- Lawrence Kohlberg
- John Rawls
- Powstawanie organizacji pozarządowych
- Kluczowe pojęcia
- Sprawiedliwość
- Swobody i prawa obywatelskie
- Empatia, troska i przyjmowanie perspektywy
- Społeczeństwo
- Powszechne prawa człowieka
- Rasizm
- Aktywizm
- Przykład badania: nierówności w zdrowiu
- COVID-19 i nierówności w zdrowiu
- Zastosowanie: eksmisja
- W jaki sposób teoria sprawiedliwości społecznej odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju człowieka?
- Krytyka teorii sprawiedliwości społecznej
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- Część III. Teorie podkreślające interakcję między jednostką a środowiskiem
- 9. Teoria psychospołeczna
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Kluczowe pojęcia
- Stadia rozwoju
- Kryzys psychospołeczny
- Wiązka znaczących relacji
- Główne adaptacyjne cechy ego
- Podstawowe zaburzenia
- Nowe kierunki
- Dodatkowe stadia rozwoju psychospołecznego
- Integracja zadań rozwojowych
- Centralny proces w rozwiązywaniu kryzysu psychospołecznego
- Intersekcjonalność
- Przykład badawczy: tożsamość indywidualna
- Status tożsamości
- Rozwojowa progresja statusów tożsamości
- Kształtowanie tożsamości kobiet i mężczyzn
- Zastosowanie: rola nadziei w radzeniu sobie i rozwiązywaniu problemów
- W jaki sposób teoria psychospołeczna odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju człowieka?
- Krytyka teorii psychospołecznej
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- 10. Teoria kulturowo-historyczna
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Kluczowe pojęcia
- Kultura jako czynnik zapośredniczający proces rozwoju poznawczego
- Od interpsychicznego do intrapsychicznego
- Mowa wewnętrzna
- Strefa najbliższego rozwoju
- Rozwój nie nadąża za procesem uczenia się
- Symboliczna zabawa i rozwój
- Nowe kierunki
- Zabawa symboliczna jako wiodąca forma aktywności dzieci
- Kulturowo-historyczna teoria aktywności (chat)
- Integracja indywidualnego, interpersonalnego i kulturowego poziomu analizy
- Wnioskowanie naukowe u osób, które doświadczyły i nie doświadczyły formalnej edukacji
- Przykład badawczy: kulturowe zarządzanie uwagą
- Zastosowanie: wpływ teorii Wygotskiego na nauczanie
- Zapośredniczone uczenie się
- Uczenie się teoretyczne
- W jaki sposób teoria kulturowo-historyczna odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju?
- Krytyka teorii kulturowo-historycznej
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- 11. Teoria bioekologiczna
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Kluczowe pojęcia
- Proces
- Osoba
- Konteksty
- Teoria bioekologiczna a projekt badań
- Nowe kierunki
- Media jako kontekst rozwoju
- Wykorzystanie pełnego modelu bioekologicznego
- Rezultaty rozwoju
- Przykład badawczy: troskliwa opieka w dwóch kulturach
- Zastosowanie: ocena wpływu wczesnej edukacji na rezultaty rozwoju
- W jaki sposób teoria bioekologiczna odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju człowieka?
- Krytyka teorii bioekologicznej
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- 12. Teoria systemów dynamicznych
- Pytania kierunkowe
- Opis przypadku
- Kontekst historyczny
- Kluczowe pojęcia
- Systemy
- Emergencja
- Samoorganizacja
- Zagnieżdżone skale czasowe
- Nowe kierunki
- Konstruktywna sieć
- Umiejętności dynamiczne
- Przykład badawczy: błąd A – nie – B
- Zastosowanie: model systemów dynamicznych w badaniach nad rozwojem zachowań antyspołecznych
- Jak teoria systemów dynamicznych odpowiada na podstawowe pytania, na które powinna odpowiadać teoria rozwoju?
- Krytyka teorii systemów dynamicznych
- Mocne strony
- Ograniczenia
- Pytania do refleksji i ćwiczenia
- Słowa kluczowe
- Polecane materiały
- Bibliografia
- 13. Epilog
- Opis przypadku
- Opis przypadku
- Analiza przypadku
- Dlaczego jest tyle teorii?
- Podstawowe pojęcia dotyczące procesu zmiany
- Okresy życia
- Koncentracja na różnicach indywidualnych
- Nacisk na uniwersalność versus nacisk na kontekst
- Okresy zmiany
- Implikacje dla praktyki
- Profilaktyka pierwotna
- Profilaktyka wtórna
- Profilaktyka trzeciorzędowa
- Bibliografia
- Indeks rzeczowy
- O Autorach
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)